Spowodowanie wypadku drogowego
Wypadek a kolizja to dwa różne zdarzenia, które z pewnością łączy jedno, czyli uszkodzenie pojazdów. Mimo że statystyki policyjne w ciągu wielu lat wskazują spadek wypadków drogowych, to z doniesień medialnych wynika, że kierowcy mają cięższą nogę na pedale gazu. Częstą przyczyną wypadków drogowych jest prędkość i brawura, a miejscem zdarzeń nie są tylko drogi szybkiego ruchu, ale również ulice miast. Wypadek może mieć miejsce w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym. Z tego wpisu dowiesz się o wypadku drogowym i jego konsekwencjach.
Wypadek drogowy jest przestępstwem nieumyślnym, niezależnie czy zasady bezpieczeństwa zostały naruszone umyślnie, czy nieumyślnie. Warto dodać, że sprawcą wypadku może być każdy uczestnik ruchu — również pieszy.
Wypadek drogowy a kolizja
Kolizje drogowe zdarzają się na tyle często, że ustawodawca zrezygnował z karalności takich zdarzeń w ruchu drogowym, które powodują skutki w zakresie uszczerbku na zdrowiu trwające do 7 dni. Wziął pod uwagę ich masowość oraz dostępność różnych form rozwiązania konfliktu społecznego bez uruchamiania kar za przestępstwo, czyli np. powszechny obowiązek ubezpieczenia komunikacyjnego i karalność ich jako wykroczeń.
Wypadek w ruchu lądowym, wodnym, powietrznym to przestępstwo, bo inna osoba odniosła obrażenia ciała określone jako średnie wynikające z art. 157 par 1 k.k oraz gdy następstwem wypadku jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na zdrowiu. W przeciwieństwie do kolizji jest przestępstwem przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Jest podstawowym typem zabronionym wynikającym z art. 177 k.k., czyli przestępstwa spowodowania wypadku.
Podstawą do rozróżnienia kolizji od wypadku drogowego jest naruszenie lub też nie stanu zdrowia innej osoby biorącej udział w ruchu drogowym. Jeżeli uszczerbek na zdrowiu nie przekracza 7 dni, to jest to wykroczenie, gdzie w przypadku występku dochodzi do obrażeń ciała określone jako średnie lub śmierć poszkodowanego, lub ciężki uszczerbek na zdrowiu.
Wypadek drogowy jako przestępstwo
Podstawowe zasady bezpieczeństwa w ruchu przedstawione są w ustawach:
- prawo o ruchu drogowym,
- prawo o transporcie kolejowym,
- Kodeks morski,
- prawo o żegludze śródlądowej,
- rozporządzenia i zarządzenia.
W tym wpisie skupimy się na wypadku drogowym jako przestępstwie, więc w ruchu drogowym ważne są zasady:
- zachowania ostrożności,
- zachowania szczególnej ostrożności,
- zaufania, czyli poczucia, że inni uczestnicy ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego.
Umyślne naruszenie zasad ruchu drogowego
Umyślne naruszenie zasad ruchu drogowego to naruszenie zasad bezpieczeństwa na drodze i może obejmować
- jazdę w stanie nietrzeźwości,
- przejazd na czerwonym świetle sygnalizacji świetlnej,
- przekroczenie dozwolonej prędkości,
- niestosowanie się do znaków,
- niezapięcie pasów,
- prowadzenie pojazdu bez uprawnień,
które w konsekwencji doprowadziło do obrażeń organizmu innego uczestnika ruchu drogowego.
Nieumyślne naruszenie zasad ruchu drogowego
Podkreślenia wymaga, że niewiedza lub nieuwaga nie wyłączają winy sprawcy przestępstwa wypadku drogowego, bo będzie odpowiadał tak samo, jak osoba, która naruszyła przepisy umyślnie. Nieumyślne naruszenie zasad ruchu drogowego to np. pozostawanie w przekonaniu, że wypity kilka godzin wcześniej alkohol nie ma już wpływu na stan psychofizyczny kierowcy, przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym ze względu na brak spostrzeżenia znaku i w konsekwencji doprowadzenie do wypadku na drodze.
Odpowiedzialność karna za wypadek
Przedmiotem ochrony przestępstwa wypadku w ruchu — lądowym, wodnym, powietrznym, jest indywidualne bezpieczeństwo osób biorących udział w tym ruchu. Karane jest naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu, które powoduje wypadek, w którym inne osoby odniosły obrażenia określona jako średnie — rozstroju zdrowia, naruszenia czynności narządów, nieuleczalnej choroby, trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub poniosły śmierć.
Odpowiedzialność karna za spowodowanie wypadku drogowego, ale też wodnego, czy powietrznego, uzależniona jest od skutku, czyli obrażeń innej osoby poszkodowanej.
Spowodowanie wypadku art. 177 k.k.
Kodeks karny wskazuje na spowodowanie wypadku, przedstawiając typy kwalifikowane:
§ 1. Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 3. Jeżeli pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na jej wniosek.
Co grozi za spowodowanie wypadku?
Zgodnie z przytoczonym przestępstwem wypadku wynikającym z art. 177 k.k sprawcy grozi pozbawienie wolności do lat 3, bez względu na umyślność, czy nieumyślność popełnienia czynu zabronionego. W przypadku, gdy pokrzywdzony wypadkiem poniesie śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności nie krótszej niż 6 miesięcy do 8 lat. Ukaranie na wniosek osoby pokrzywdzonej w wypadku drogowym zachodzi, gdy ta osoba jest osobą najbliższą sprawcy — np. małżonek, konkubent, dziecko.
Sąd orzeka też zakaz prowadzenia pojazdu, nawiązkę, przepadek, świadczenie pieniężne lub inne środki karne.
Kara za spowodowanie wypadku po alkoholu
Penalizacja prowadzenia pojazdu po alkoholu bezwypadkowo została opisana w naszym wpisie jazda pod wpływem alkoholu [link].
Alkohol lub inne środki odurzające wpływają na stan psychofizyczny człowieka, utrudniając postrzeganie otoczenia. Ustawodawca przewidział surową karalność spowodowania wypadku po alkoholu lub środka odurzającego, czy ucieczki z miejsca zdarzenia (art. 173, 174, 177 k.k. Kara obejmuje pozbawienie wolności w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę, co wprost wynika z art. 178 k.k.
W takim przypadku sprawcy może grozić kara pozbawienia wolności do 12 lat.
Sąd obligatoryjnie też orzeka o zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów i przepadku samochodu. Maksymalne kary dla pijanych sprawców wypadków są wyższe o połowę od kar, jakie grożą trzeźwym kierowcom.
Sąd Rejonowy w Piszu w dniu 16 maja 2023 r. skazał na karę bezwzględnego pozbawienia wolności sprawcę wypadku drogowego w stanie nietrzeźwości, w którym ucierpiała małoletnia. Kara nałożona na sprawcę:
- rok bezwzględnego pozbawienia wolności,
- zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 7 lat,
- świadczenie pieniężne w kwocie 10 tys. zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej,
- nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej osoby małoletniej w kwocie 20 tys. zł.
Na innego sprawcę wypadku drogowego w stanie nietrzeźwości Sąd Rejonowy w Kętrzynie w dniu 5 lutego 2025 r. nałożył karę:
- grzywny w wysokości 3000 zł,
- zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów na okres 3 lat,
- przepadek pojazdu,
- świadczenie pieniężne w kwocie 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Pomoc prawna w sprawach wypadku drogowego
Kancelaria karna z Katowic
Jeśli jesteś sprawcą wypadku, skontaktuj się z adwokatem z Katowic – prawnik pomoże Ci w skutecznej ochronie Twoich praw i reprezentacji w postępowaniu karnym. Profesjonalna pomoc prawna od pierwszej chwili zdarzenia wpływa na przebieg postępowania, zabezpieczenia dowodów i ochronę Twoich praw w postępowaniu karnym.
Adwokat dla poszkodowanego w wypadku drogowym
Jeżeli jesteś poszkodowanym w wypadku drogowym, podejmij współpracę z adwokatem w sprawach wypadku drogowego – profesjonalne wsparcie prawne pomoże Ci dochodzić sprawiedliwości i orzeczenia odpowiedniej kary dla sprawcy.
Rafał Pirożek
Adwokat, wspólnik kancelarii Pirożek & Pirożek
Pomożemy obronić Twoje prawa!
POGOTOWIE KARNE
Obrońcę może ustanowić dla zatrzymanego także INNA OSOBA, w sytuacji gdy zatrzymany został pozbawiony wolności.