Nasze usługi
Śmiertelny wypadek
Do śmiertelnego wypadku może dojść na skutek np. wypadku komunikacyjnego (art. 177 kk), nieumyślnego spowodowania śmierci (art. 155 kk) np. przez lekarza albo w związku z bójką i pobiciem (158 kk), na skutek wypadku przy pracy, jak i w innych sytuacjach i okolicznościach. W takich sytuacjach sprawca ponosi określoną odpowiedzialność karną, a także odszkodowawczą wobec bliskich zmarłego.
Wypadek komunikacyjny 177 kk
-
W sytuacji, gdy dojdzie do wypadku komunikacyjnego, może nastąpić m.in. skutek polegający na spowodowaniu u pokrzywdzonego rozstroju zdrowia trwającego powyżej 7 dni (art. 157 par 1 kk) , ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (156 kk) albo nawet jego śmierci.
Aby mówić o wypadku komunikacyjnym, zachowanie sprawcy polegać musi na naruszeniu zasad bezpieczeństwa w ruchu oraz spowodowaniu skutków określonych powyżej.
Do wypadku może dojść na każdej drodze, na której faktycznie odbywa się ruch pojazdów, nie tylko na drogach publicznych.
Jaki wpływ ma przekroczenie prędkości, czy zawsze stanowi o winie sprawcy?
Nie zawsze przekroczenie prędkości będzie stanowiło naruszenie zasad bezpieczeństwa, gdyż istotne znaczenie ma tzw. prędkość bezpieczna.
Kto ponosi odpowiedzialność za wypadek komunikacyjny, czy tylko kierowca?
Istotne jest też to, że odpowiedzialność może ponosić nie tylko bezpośredni sprawca wypadku – osoba, która prowadziła pojazd lub inny uczestnik ruchu, ale także osoba, która z zewnątrz wpłynęła na ruch np. osoba, która wylała jakąś substancję na szybę samochodu doprowadzając w ten sposób do wypadku. Odpowiedzialność może ponieść także osoba, która w jakikolwiek sposób zamanifestowała wolę, aby kierujący prowadził pojazd naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu i w efekcie powodując skutek wskazany w tym przepisie.
Jaki wpływ na odpowiedzialność ma zapięcie pasów bezpieczeństwa pasażera, kto za to odpowiada?
Trzeba zacząć od ustalenia kto odpowiada za zapięcie pasów w pojeździe – kierowca, czy pasażer? Kwestia pasów bowiem duże znaczenie dla odpowiedzialności sprawcy, jak i dla pokrzywdzonego. Kierowca powinien dopilnować, aby pasażerowie mieli zapięte pasy. Zaniedbanie tego obowiązku, może prowadzić do odpowiedzialności za omawiany wypadek komunikacyjny. Nie zmienia to jednak faktu, że niezapięcie pasów bezpieczeństwa przez pasażera, który został pokrzywdzony w wyniku wypadku, może zostać uznane za przejaw jego przyczynienia się do zintensyfikowania skutków zdarzenia drogowego, a tym samym mieć znaczenie przy wymiarze kary
Każdorazowo zatem konieczne jest ustalenie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem sprawcy – dotyczącym przestrzegania przez niego wszystkich zasad bezpieczeństwa w ruchu, a spowodowaniem wypadku.
Czy osoba, która powierzyła swój pojazd innej osobie ponosi odpowiedzialność za wypadek komunikacyjny przez nią spowodowany?
Jako współsprawca może być potraktowany ten, kto powierzył pojazd osobie, która np. nie miała uprawnień do kierowania pojazdem, bądź była nietrzeźwa.
Kara dla sprawcy wypadku komunikacyjnego wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Warto wiedzieć, że kara ta może być surowsza.
Ustawodawca przewidział obostrzenie kary, jeżeli sprawca wypadku komunikacyjnego znajdował się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia lub spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający po popełnieniu czynu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub obecności środka odurzającego.
W razie skazania sprawcy za przestępstwo z art. 177 KK sąd może wymierzyć lub orzeka środek karny zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju.
Ponadto, jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, a w razie jego śmierci w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa nawiązkę na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu.
Nieumyślne spowodowanie śmierci 155 kk
Spowodowanie śmierci człowieka może nastąpić przez podjęcie działań, ale też przez zaniechanie, czyli brak podjęcia wymaganego działania przez sprawcę. Fakt, że oprócz działania sprawcy wystąpiły jeszcze inne okoliczności dodatkowe, nie powoduje uchylenia odpowiedzialności sprawcy, ilekroć bez jego działania śmierć by nie nastąpiła. Każde zachowanie sprawcy, które prowadzi do nieumyślnego skutku śmiertelnego, będzie stanowiło w/w przestępstwo.
Musi więc istnieć związek przyczynowy pomiędzy działaniem, bądź zaniechaniem, a skutkiem w postaci śmierci człowieka.
Czym są wymagane w danych okolicznościach reguły ostrożności?
Najważniejsze jest to, że nieumyślne spowodowanie śmierci polega na tym, że chociaż sprawca nie ma zamiaru, to jednak powoduje śmierć człowieka na skutek niezachowania reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, np. pielęgniarka, podając przez pomyłkę pacjentowi zbyt dużą dawkę leku. Chodzi o reguły ostrożności, które sprawca sobie uświadamia, i o te których sobie nie uświadamia, w sytuacji, gdy sprawca co najmniej mógł przewidzieć skutek w postaci śmierci człowieka.
Czy lekarz może odpowiadać za nieumyślne spowodowanie śmierci?
Lekarz, który w związku ze stosunkiem pracy świadczy usługi medyczne, jest gwarantem bezpieczeństwa pacjenta i spoczywa na nim prawny, szczególny obowiązek zapobiegania stanom zagrożenia dla życia lub zdrowia pacjenta. W razie odmowy udzielenia pomocy, lekarz odpowiada za skutek w postaci utraty życia pacjenta, któremu obiektywnie rzecz biorąc, mógł zapobiec.
Inna jest zupełnie sytuacja, gdy lekarz nie wykonuje w danym momencie swoich funkcji służbowych (np. dyżur w izbie przyjęć, w pogotowiu ratunkowym, wezwanie do domu pacjenta), a który jest jedynie przypadkowym świadkiem zaistnienia okoliczności zagrażających życiu innej osoby. Wówczas lekarz, nie jest gwarantem zapobieżenia skutkowi, ale ciąży na nim, jak na każdym innym człowieku, obowiązek udzielenia pomocy.
Czy obrona konieczna może prowadzić w pewnych sytuacjach do nieumyślnego spowodowania śmierci?
Za nieumyślne spowodowanie śmierci odpowiadać może ten, kto odpierając bezprawny i rzeczywisty zamach na dobra prawne przekroczył granice obrony koniecznej.
Bójka i pobicie
Bójką jest starcie co najmniej trzech osób, z których każda występuje równocześnie w roli atakującego i broniącego się.
Pobicie oznacza czynną napaść dwóch lub więcej napastników na jedną lub więcej osób, powiązaną z naruszeniem nietykalności cielesnej. Można tu rozróżnić dwie strony, jedna atakuje, a druga się broni.
Może się zdarzyć, ze skutkiem bójki lub pobicia będzie śmierć człowieka. Musi zatem istnieć związek przyczynowy pomiędzy działaniem osób biorących udział w bójce lub w pobiciu, a skutkiem w postaci śmierci.
Co z prawem do obrony koniecznej w ramach bójki lub pobicia?
Prawo do obrony koniecznej w przypadku pobicia przysługuje pokrzywdzonemu broniącemu się przed bezprawnym zamachem ze strony napastników. Trwa ono tak długo, jak długo istnieje bezpośrednie zagrożenie. Gdy zagrożenie minie, wówczas nie można mówić już o obronie koniecznej, zatem działania pokrzywdzonego skierowane przeciwko napastnikowi, nie są już usprawiedliwione, gdyż nie zmierzają do uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa.
Inaczej sprawa wygląda z obroną konieczna w ramach bójki. Uczestnicy bójki z zasady nie mogą powoływać się na obronę konieczną, gdyż wszyscy realizują zachowania stanowiące bezprawny zamach na dobro chronione. W orzecznictwie dopuszczono jednak wyjątkowe sytuacje, w których uczestnikowi bójki przysługuje prawo do obrony koniecznej. Dotyczy to osób interweniujących w celu zakończenia bójki oraz uczestnika bójki wyraźnie wycofującego się z niej, lecz nadal atakowanego przez innych uczestników zajścia.
Śmiertelny wypadek przy pracy
W razie wypadku przy pracy, odpowiedzialność pracodawcy, a co to za tym idzie uprawnienia poszkodowanego, a w razie jego śmierci uprawnienia osób najbliższych, zależeć będą od tego, czy pracodawca nie dopełnił ciążących na nim obowiązków związanych z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (co powinno zostać stwierdzone w protokole powypadkowym). Pracodawca odpowiada zarówno za naruszenie przepisów bhp, jak i za złamanie ogólnych zasad bhp, wynikających z doświadczenia życiowego, czy wiedzy technicznej, a także logicznego rozumowania. Ponosi wówczas odpowiedzialność na zasadzie winy.
Pracodawca może też ponosić odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Dzieje się tak, jeśli pracodawca prowadzi zakład lub przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody, takich jak para, gaz, elektryczność, paliwa płynne itp., ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego przedsiębiorstwa lub zakładu.
Odszkodowanie na gruncie cywilnym
Na gruncie cywilnym, w razie popełnienia czynu niedozwolonego (deliktu) istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia (art.466 kc) od sprawcy wypadku śmiertelnego. Są to dwa odrębne świadczenia, których uprawniony może domagać się łącznie, ilekroć spełnione są przesłanki do ich uzyskania.
Za co należy się odszkodowanie?
ZWROT KOSZTÓW
Odszkodowanie dotyczy faktycznie poniesionych kosztów np. leczenia, dojazdów do lekarza, rehabilitanta, wydatków poniesionych na osobę, która pomagała pokrzywdzonemu poprzez świadczenie szeroko rozumianej opieki. Ale odszkodowanie obejmuje także koszty związane z innymi wydatkami, jakie na skutek zdarzenia ze skutkiem śmiertelnym ponieśli bliscy, a to np. koszty pogrzebu, w tym koszty odzieży żałobnej, koszty trumny, transportu zwłok, wieńców i zniczy, koszty stypy. Konieczne jest zachowanie faktur, bądź paragonów, bowiem to na ich podstawie wyliczone będzie odszkodowanie. Ważne – koszty wypłaconego zasiłku pogrzebowego na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nie podlegają zaliczeniu na poczet roszczenia o zwrot kosztów pogrzebu.
JEDNORAZOWE ODSZKODOWANIE
Na skutek śmierci członka rodziny w związku z wypadkiem śmiertelnym, może dojść do pogorszenia sytuacji materialnej pozostałych członków rodziny, zwłaszcza, gdy zmarły miał istotny wkład w utrzymanie pozostałych członków rodziny. Istotny jest tu także wiek uprawnionych i zmarłego. Osobom, najbliższym może w związku z tym zostać przyznane odszkodowanie, gdy ich sytuacja życiowa znacznie się pogorszyła.
RENTA ALIMENTACYJNA
Bardzo istotne jest to, że osoby, względem których zmarły był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych, mogą dochodzić od zobowiązanego do naprawienia szkody renty i to przez cały czas, kiedy na zmarłym ciążyłby obowiązek alimentacyjny (renta obligatoryjna ). Będzie ona przysługiwać np. dzieciom, małżonkowi. Kalkulacja renty obejmuje potrzeby uprawnionego oraz możliwości majątkowe i zarobkowe zmarłego. Powinna uwzględniać wszystkie potrzeby uprawnionego, których został on pozbawiony wskutek czynu niedozwolonego, a które były rzeczywiście zaspokajane przez zobowiązanego, niezależnie od tego, czy mieściły się w granicach usprawiedliwionych potrzeb. Renta dla dziecka nie może być zmniejszona dlatego, że inne osoby spełniają za zmarłego rodzica różne potrzeby i świadczą usługi opiekuńcze. Oznacza to, ze renta dla uprawnionego może być wyższa niż świadczenie alimentacyjne, zwłaszcza, ze uwzględnia aspekt kompensacyjny.
Inne osoby bliskie, które dotąd otrzymywały środki utrzymania od zmarłego, także, jeśli uzasadniają to zasady współżycia społecznego, mogą domagać się renty ( renta fakultatywna).
u.
Za co należy się zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie natomiast przyznawane jest za doznaną krzywdę. Krzywda jest niewymierna i nie da jej się cofnąć, a można jedynie mówić o jej złagodzeniu przez dostarczenie poszkodowanemu środków finansowych, które pomogą dostosować się do nowej rzeczywistości i złagodzić negatywne emocje i przeżycia.
Obecnie przyjmuje się, że śmierć osoby na skutek czynu niedozwolonego powoduje naruszenie dobra osobistego w postaci więzi rodzinnych, więzi emocjonalnych pomiędzy członkami rodziny. Tym samym z roszczeniem o zadośćuczynienie mogą wystąpić bliscy zmarłego np. rodzice, dzieci, małżonek, rodzeństwo, a nawet dziadkowie i wnuki. Jedyną przesłanką tego roszczenia jest krzywda niematerialna. Krzywda ta może polegać na cierpieniach psychicznych, spadku sił życiowych, uczuciu smutku, tęsknoty, żalu, poczucia osamotnienia, faktu osierocenia dziecka, utarcie wsparcia i towarzystwa, niemożności odnalezienia się w nowej sytuacji, pozbawieniu osobistych starań rodziców o utrzymanie i wychowanie dziecka, zachwianiu poczucia bezpieczeństwa.
Warto wspomnieć, że krzywda po śmierci bliskiego może być tak ogromna, że urasta do rozstroju zdrowia (wstrząsu psychicznego lub choroby somatycznej). Wówczas podlegać powinna naprawieniu w całości, w tym z kosztami leczenia i innymi wydatkami (art. 445 par 1 i art. 444 kc).
Istnieje wiele kryteriów, które winny być wzięte pod uwagę przez sąd przy kalkulowaniu zadośćuczynienia, a zawiązanych z charakterem relacji łączącej zmarłego i bliską osobę, która dochodzi zadośćuczynienia. Wiek każdej z tych osób, rola jaką względem się pełniły, intensywność ich więzi emocjonalnej… Znaczenie ma też to, czy sprawca czynu niedozwolonego działał umyślnie, czy też z rażącym niedbalstwem, co wpływać będzie na podwyższenie świadczeń na rzecz krewnych.
A co jeśli pokrzywdzonych na skutek śmierci osoby jest więcej osób? Komu przysługuje wówczas zadośćuczynienie?
Ważne jest to, że jeśli jest więcej osób pokrzywdzonych, to każda ma swoje własne, odrębne roszczenie o zadośćuczynienie od sprawcy.
Jaki wpływ na wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia ma przyczynienie się pokrzywdzonego?
Znaczenie też ma przyczynienie się pokrzywdzonego do zdarzenia, w ten sposób, ze wpływa ono na zmniejszenie zasądzanych kwot.
Co Sąd bierze pod uwagę przy orzekaniu o zadośćuczynieniu i odszkodowaniu?
Każda sytuacja jest rozpatrywana indywidulanie, sąd bierze pod uwagę wskazane powyżej okoliczności. Rozbieżność pomiędzy orzeczeniami także jest znaczna, w tym także w ramach oceny wysokości zadośćuczynienia oraz jednorazowego odszkodowania dla bliskich w zależności od tego, o którego bliskiego chodzi.
Co jeżeli zmarły był jedynym sprawcą wypadku, czy przysługują roszczenia finansowe?
Każda sytuacja jest rozpatrywana indywidulanie, sąd bierze pod uwagę wskazane powyżej okoliczności. Rozbieżność pomiędzy orzeczeniami także jest znaczna, w tym także w ramach oceny wysokości zadośćuczynienia oraz jednorazowego odszkodowania dla bliskich w zależności od tego, o którego bliskiego chodzi.
Jaka wysokość odszkodowania?
Dla przykładu w ramach zadośćuczynienia za śmierć matki lub ojca sądy przyznają kwoty między 50.000, a nawet kilkaset tysięcy złotych, jednak jest to zależne od wieku dziecka i okoliczności. Znacznie mniejsze kwoty są przyznawane dzieciom pełnoletnim, samodzielnym, a wyższe dzieciom małoletnim.
Sąd Apelacyjny w Białymstoku w 2019 r. orzekł na rzecz córek w wieku 22 i 14 lat za śmierć matki w wypadku kwoty po 150.000 dla każdej.
Za śmierć dziecka Sądy przyznają rodzicom średnio kwoty od 50.000, a nawet powyżej 200.000 zł, ponownie w zależności od wieku dzieci, tego, czy to było jedyne dziecko, czy rodzice mogą mieć jeszcze inne dzieci… Sąd bierze pod uwagę wszystkie okoliczności dotyczące śmierci. Sąd Apelacyjny w Katowicach w 2015 r. przyznał rodzicom 100.000 zł, uwzględniając zaniedbania personelu medycznego przy porodzie dziecka i w późniejszej opiece neonatologicznej. Sąd Okręgowy w Warszawie w 2016 r. zasądził 160.000 zł za śmierć nienarodzonego dziecka, co z kwotę wypłaconą przez PZU stanowiło łącznie 220.000 zł.
Także rodzeństwo może otrzymać zadośćuczynienie za śmierć brata lub siostry, które także kalkulowane jest w odniesieniu do wieku, relacji, biskości emocjonalnej…i może wynosić od kilku tysięcy do nawet powyżej 100.000 zł.
Pomożemy obronić Twoje prawa!
POGOTOWIE KARNE
Obrońcę może ustanowić dla zatrzymanego także INNA OSOBA, w sytuacji gdy zatrzymany został pozbawiony wolności.